ان الانسان لفی خسر

گاهی برخی آیه های قرآن را آدم با عمق جانش احساس میکند.

خصوصاً حالا که بزرگسالی را تجربه کرده و رو به پیری هستیم تازه می فهمیم پس این عبادات 40 ساله چرا ما را به جایی نرسانده؟!

آن وقت سوره عصر می فرماید: 

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَٰنِ الرَّحِیمِ

وَالْعَصْرِ إِنَّ الْإِنْسَانَ لَفِی خُسْرٍ

این زیانکاری را مولوی خیلی زیبا به تصویر کشیده که من همان ابیات مورد نظرم را می آورم  البته آن را در دفتر اول مثنوی  کامل بخوانید چیز بیشتری عایدتان می شود.

ما درین انبار گندم می‌کنیم

گندم جمع آمده گم می‌کنیم

...

اول ای جان دفع شر موش کن

وانگهان در جمع گندم جوش کن

...

گر نه موشی دزد در انبار ماست

گندم اعمال چل ساله کجاست

 

استاد فاطمی نیا خیلی زیبا این موش انبان ما را نشان می داد و می فرمود: 

اعمال و عبادات ما همگی نور دارد، باید اثر و نور این ها را با مراقبه و محافظت نگه داریم و از دست ندهیم. ما متاسفانه غالبا ولخرج هستیم؛ ولخرج نور! اگر از عبادتی نوری کسب کنیم، آن را حفظ نمی کنیم. فورا بارفتارمان آن را خرج می کنیم و از بین می بریم! نماز شب می خوانیم بعد غیبت می کنیم و نور نمازشب از بین می رود، یک نورانیت هم اگر شب به ما بدهند، صبح خرجش می کنیم! یک دعا می خوانیم، با جواب تلخی که مثلا به مادرمان می دهیم، از بین می بریم! خلاصه هرعمل خیری نور دارد، اگر نور ها را حفظ کنیم، به تدریج این نورها جمع شده و قوی می شود و دارای آثار عالیه می شود.

جنگ تنزیل و جنگ تأویل

 

در دعای ندبه عبارتی است که در وصف امیرالمؤمنین علی علیه السلام می فرماید: 

وَیُقاتِلُ عَلَى التَّأْوِیلِ

(علی) بر اساس تأویل قرآن جنگ می‌کرد

این نکته حساسی است لذا به منابع که رجوع کردم دیدم استاد شهید که در خصوص پدیده نفاق  صحبت فرموده اند یکجا به این موضوع اشارتی دارد که عیناً نقل می کنم: 

جنگ تنزیل و جنگ تأویل
جمله‌ای دارد امیرالمؤمنین. این جمله از مسلمات تاریخ است که امیرالمؤمنین در همان جریان صفین و جمل و غیره می‌فرمود: "پیغمبر بر تنزیل می‌جنگید و من باید بر تأویل بجنگم!" دشواری کار علی(ع) همین‌جاست. پیغمبر با تنزیل می‌جنگید؛ ‌یعنی با دشمن روبه‌رو بود یا می‌خواست روبه‌رو بشود. آیه‌ای در مورد معین نازل می‌شد، در همان موردی که آیه نازل می‌شد، همه مسلمین می‌دانستند که این آیه قرآن مال همین جاست؛ می‌رفتند و می‌جنگیدند. دیگر برای کسی شک وشبهه‌ای باقی نمی‌ماند. اما علی باید با تأویل بجنگد؛ یعنی آیه قرآن همین آیه قرآن است اما شأن نزول، آن شأن نزول نیست؛ مربوط به زمان پیغمبر است. روح همان روح است، روح همان دستور است ولی شکل فرق کرده است. علی باید با تأویل بجنگد. تأویل از ماده "اول" است. اول یعنی رجوع. مؤول یعنی مرجع. این‌که می گوید من به تأویل باید بجنگم، یعنی این چیزی که الان من باید با او بجنگم، ظاهر و شکلش نیست اما روح و معنی و برگشتش همان است. ظاهر این می‌گوید آیه قرآن، اما روح و باطن و معنایش همان کفر است؛ یعنی من با نفاق باید بجنگم. دشواری کار من این است که با نفاق و منافق باید بجنگم. این است که کار من را خیلی سخت و دشوار کرده است.

(اصل مقاله را در اینجا بخوانید)

این تشخیص امام معصوم است. به عنوان مثال  حضرت على علیه السلام هنگامى که براى جنگ با اصحاب جمل مهیا مى‌شد این آیه را خواند:

«وَ إِنْ نَکَثُوا أَیْمانَهُمْ مِنْ بَعْدِ عَهْدِهِمْ وَ طَعَنُوا فِی دِینِکُمْ فَقاتِلُوا أَئِمَّةَ الْکُفْرِ إِنَّهُمْ لا أَیْمانَ لَهُمْ لَعَلَّهُمْ یَنْتَهُونَ»(1)

مضمون آیه این است که مشرکان با شما پیمان و قرارداد ترک مخاصمه مى‌بندند و متعهد مى‌شوند در چهار ماه حرام یا اوقات دیگر با شما نجنگند؛ مادامى که آنها به قراردادشان عمل مى‌کنند شما نیز به پیمان خود وفادار باشید، اما اگر آنان پیمان را شکستند، با پیشوایان کفر بجنگید.

امیرالمۆمنین علیه السلام آن روز پس از تلاوت این آیه فرمود، «أَئِمَّةَ الْکُفْر» زبیر، طلحه و عایشه هستند و از روزى که این آیه نازل شده، به آن عمل نشده بود و ما با جنگ جمل به آن عمل مى‌کنیم.(2)

این در واقع تأویل آیه و از همان مواردى بود که پیامبر صلى الله علیه وآله فرموده بود: على علیه السلام بر اساس تأویل جنگ خواهد کرد.

آرى، درست است که طلحه و زبیر روزگارى از اصحاب خاص پیامبر صلى الله علیه وآله بودند و زبیر کسى بود که سال‌ها در جهاد شرکت کرده بود و پیغمبر صلى الله علیه وآله براى او و شمشیرش دعا کرده بود، اما روزگارى نیز در مقابل جانشین آن حضرت ایستادند و لقب «امامان کفر» گرفتند.

1) توبه / 12.

2) بحارالانوار، ج 32، باب 3، روایت 140.

رهایی

 

پندار ما این است که قبل از رهایی خرمشهر، آزاد کنندگان آن ابتدا از خود رهیده بودند تا وعده حق بر آنها تجلی کرد!

و این چند بیت در همان مکان مقدس بر زبان جاری شد:

 

ای عاشقان ای عاشقان رفتید در باغ جنان

هم راضیه هم مرضیه در باغهای جاودان

ای سرخوشان از باده ها ای مست های جرعه ها

ای ارجعی بشنیده ها رفتید و ما اندر فغان

ای مطربا جنبان جرس رفتند عشاق از قفس

برخیز و زین می کن فرس تا در رسی بر کاروان

خامیم ما را جام ده یک وعده بهر کام ده

یک حرف از آن نام ده ما را رهان کن زین جهان

بار دگر آواز کن بر عاشقان در باز کن

بار دگر اعجاز کن در فصل عشق ای باغبان

بار دگر گلچین کن بر خلد خود آذین کن

اجرای آن آئین کن زین دار ما را وارهان

خاموش شو ای قصه گو کمتر از آن دردانه گو

یکدم فرو مان از سخن اسرار را ستار مان

 

10 فروردین 1369 مسجد جامع خرمشهر

 

حضرت فاطمه معصومه(س)

یا فاطمه اشفعی لی فی الجنه

 

ای زیور ایران شده آن صحن و سرایت

ای آمده تا «قم» شود آغوش برایت

ای دخت ولی، عم ولی، اخت رضا جان

دل برده ای از حضرت موسی به صفایت

ای شاه چراغ از تو چراغانی و روشن

در محضرتان ذکر لبم جان به فدایت

ای فاطمه از فاطمه میراث چه بردی

معصومه شدی جنت و فردوس عطایت

این درگه تان باب نجات است و سلامت

ما را بنوازید به یک لحظه دعایت

 

حسین غفاری

شنبه 30 اردیبهشت 1402

آیت الله علی اکبر صدرالفضلاء

اخیراً از نمایشگاه کتاب تهران کتابی خریدم با عنوان «خفتگان آستان علوی» که درآمدی است بر تاریخ نجف و حرم امیرالمؤمنین که به قلم دکتر صفاءالدین تبرائیان که خود زاده کاظمین است و هم اکنون در نجف است می باشد. این کتاب به همت مرکز اسناد انقلاب اسلامی در 584 صفحه انتشار یافته است. 

تنها فرد ارموی نام برده شده در این کتاب «آیت الله علی اکبر صدرالفضلاء» است که در شرح زندگی او در همان ابتدا گفته است: «از تاریخ و محل ولادت وی بی اطلاع هستیم!»...

اما جالب است بدانیم که آقای مهندس محمدرضا خردمند در کتاب «گذر آفتاب» که نگاهی به زندگی آیت الله عرب باغی نوشته در آن به شرح کاملی از زندگی آیت الله صدرالفضلاء پرداخته که برگرفته از مطالعه کتابخانه ای و مصاحبه با فرزند ایشان حجت الاسلام حسین صدرالفضلاء در زمان حیات ایشان بوده است. و محل تولد ایشان را قریه طلاتپه ارومیه و زمان تولد ایشان را 1231 شمسی (1268 قمری)  بیان نموده است. وی در ماه جمادی الاول سنه 1361 قمری (خرداد 1321 شمسی) در نجف رحلت نموده و در صحن مطهر نزدیک آرامگاه حضرت شربیانی مدفون شده است. 

آیت الله شیخ محمد جواد رکعی

امروز کتاب گنجینه دانشمندان را می دیدم که دیدم در باره یکی از علمای ارومیه در جلد دوم مطلبی دارد و جالب اینکه عکسی از ایشان نیز منتشر کرده اند. لذا به فکر باز نشر آن افتادم.

آیت‏ الله شیخ محمد رکعى جوادى فرزند مرحوم عباسعلى از علماء اعلام و آیات باهرات سبحانى بودند که در قم رحل اقامت افکنده و به عبادت و بندگى خداى تعالى شب و روز خود را مى ‏گذرانید وى در سال 1343 قمرى (1304 شمسی)از رضائیه (ارومیه)به قم آمده و از محضر و درس و بحث مرحوم آیت‏ الله حایرى{حائری} استفاده نموده آنگاه به تدریس متون فقه و اصول و تربیت عده‏ اى از محصلین پرداخته تا روز جمعه 23 ذى‏ الحجه 1392 (8 بهمن 1351 شمسی)که بنابر پیش‏ بینى قبلى خود دعوت حق را لبیک اجابت گفته و به سراى جاودان خرامیده است. آن مرحوم بنابر گفته آیت ‏الله العظمى نجفى مرعشى مدظله{رحمت الله علیه} سلمان عصرش بود در زهد و تقوا و تا آخر عمرش در یک منزل مخروبه اجاره‏ اى سکونت داشت. کتب نفیس خطى داشت که بنا بر وصیتش اهداء و وقف کتابخانه آیت ‏الله العظمى نجفى نموده و نگارنده آنها را دیدم که متعلق به چهارصد سال قبل بود فرزندان برومندى دارد که در سلک روحانیت و از سربازان ولى عصر ارواحنا فداه مى ‏باشند که به اسامى زیرند:

1- شیخ محمدتقى 2- شیخ محمدحسین 3- آقاشیخ على رکعى جوادى 4- میرزا عبدالحسین رکعى که از اخیارند.

 

شیخ محمد شریف رازی،گنجینه دانشمندان، جلد دوم، تهران: اسلامیه، 1352، صفحه 159 و 160

 

توضیح اینکه به روایت حجت الاسلام عین الله حسنی وقتی ایشان به ارومیه آمده بودند با حجت الاسلام حسنی امام جمعه فقید به منزلشان می روند و پیشنهاد مدیریت حوزه علمیه را به ایشان می نمایند. بنا به روایت ایشان، آقای رکعی را مسموم کرده و ایشان را به شهادت می رسانند! 

مرکز اسناد حوزه و روحانیت

دیدار و گفتگو با آقای مسعود پیرانی مدیر مرکز

دیدار و گفتگو با حجت الاسلام مهری

در طول سفری که به قم و مشهد داشتم، به مرکز اسناد حوزه و روحانیت داشتم که بسیار جالب بود. الحمدلله بخش مهمی از اسناد حوزه و روحانیت به سعی و تلاش دوستان من جمله آقایان «پیرانی» و «مهری» و بقیه همکارانشان حفظ شده. اسناد دیجیتالی و برخی تفکیک و برای دسترسی پژوهشگران محیا شده است. 

ضمن دیدار مطالبی که به ذهنم می رسید و همچنین طرح تهیه اطلاعات روحانیت استان آذربایجان غربی را در اختیارشان گذاشتم. 
آنها هم مرحمت فرموده و در کانال ایتای خودشان این دیدار را منعکس کردند: 

#گزارش_تصویری

💠 حضور جناب آقای حسین غفاری نویسنده و پژوهشگر معاصر استان آذربایجان غربی و مؤلف ده ها کتاب در عرصه فرهنگ و ادبیات پایداری و دفاع مقدس، در مرکز اسناد حوزه و روحانیت.

✅ بررسی وضعیت تراجم نگاری علماء در استان؛
 
✅ راهکارهای شناسایی و گردآوری اسناد حوزه و روحانیت در منطقه؛

✅ اهمیت ثبت تاریخ شفاهی علمای بلاد

#اردیبهشت_1402

کانال رسمی "مرکز اسناد حوزه و روحانیت"
🆔 @MarkazAsnad_Hawzah

ترک معصیت

 

‏...آنچه این ضعیف از عقل و نقل استفاده نموده ام این است که اهم ‏اشیا از براى طالب قرب، جد و سعى تمام در ترک معصیت است. تا این ‏خدمت را انجام ندهى؛ نه ذکرت و نه فکرت به حال قلبت فایده نخواهد ‏بخشید! چرا که پیشکش و خدمت کردن کسى که با سلطان در عصیان ‏و انکاراست بى فایده خواهد بود.‏
‎ 
مجله: حوزه، دوره 1، شماره 1 مهر 1362، صفحه 89-103 (نامه آخوند ‏ملا حسینقلى همدانى)‏

وداع

 

فرازی از دعای وداع با ماه مبارک رمضان از دعای 45 صحیفه سجادیه:

 

اللَّهُمَّ اسْلَخْنَا بِانْسِلَاخِ هَذَا الشَّهْرِ مِنْ خَطَایَانَا ، وَ أَخْرِجْنَا بِخُرُوجِهِ مِنْ سَیِّئَاتِنَا ، وَ اجْعَلْنَا مِنْ أَسْعَدِ أَهْلِهِ بِهِ ، وَ أَجْزَلِهِمْ قِسْماً فِیهِ ، وَ أَوْفَرِهِمْ حَظّاً مِنْهُ .

 

خدایا! با گذشتن این ماه، از خطاهای ما بگذر؛ و با خارج شدنش، ما را از گناهانمان خارج کن؛ و ما را از خوشبخت‌ترین اهل این ماه به آن و پرنصیب‌ترین آنان در آن و بهره‌مندترین ایشان از آن، قرار ده.

خارج ساختن دل از دنیا

 

و من کلام له (علیه السلام) فی التزهید من الدنیا و الترغیب فی الآخرة:
أَیُّهَا النَّاسُ، إِنَّمَا الدُّنْیَا دَارُ مَجَازٍ وَ الْآخِرَةُ دَارُ قَرَارٍ، فَخُذُوا مِنْ مَمَرِّکُمْ لِمَقَرِّکُمْ؛ وَ لَا تَهْتِکُوا أَسْتَارَکُمْ عِنْدَ مَنْ یَعْلَمُ أَسْرَارَکُمْ، وَ أَخْرِجُوا مِنَ الدُّنْیَا قُلُوبَکُمْ مِنْ قَبْلِ أَنْ تَخْرُجَ مِنْهَا أَبْدَانُکُمْ، فَفِیهَا اخْتُبِرْتُمْ وَ لِغَیْرِهَا خُلِقْتُمْ. إِنَّ الْمَرْءَ إِذَا هَلَکَ قَالَ النَّاسُ مَا تَرَکَ، وَ قَالَتِ الْمَلَائِکَةُ مَا قَدَّمَ؟ لِلَّهِ آبَاؤُکُمْ، فَقَدِّمُوا بَعْضاً یَکُنْ لَکُمْ قَرْضاً، وَ لَا تُخْلِفُوا کُلًّا فَیَکُونَ فَرْضاً عَلَیْکُم.

از سخنان آن حضرت است در گریز از دنیا:
اى مردم، دنیا سراى گذر، و آخرت خانه همیشگى است، از سراى گذر براى خانه دائمى توشه برگیرید، و نزد آن که اسرار شما را مى داند پرده حرمت خود را ندرید، دلهایتان را از دنیا خارج کنید قبل از آنکه بدنهایتان را خارج کنند. در دنیا آزموده شده اید، و براى غیر آن به وجود آمده اید.
انسان وقتى از دنیا مى رود مردم مى گویند: (از ثروت) چه گذاشت و فرشتگان مى گویند: (از عبادت) چه فرستاد خدا پدرانتان را خیر دهد، مقدارى پیش فرستید که در آخرت به سود شماست، و تمام آنچه را دارید پس از خود به جا نگذارید که به زیان شماست.

 

خطبه 203 نهج البلاغه